تحلیل و بررسی ماهیت و کارکرد آیین از دیدگاه ویکتور ترنر

ویکتور ترنر (1983-1920) به دلیل ذهن خلاق و توانمند و تحقیقات میدانی و مستندش که توانست انسان شناسی دین را از حیطه خشک علم الاجتماع بیرون آورد و آن را با مباحث زنده انسانی درآمیزد ستایش شده است. او که چندین سال (دسامبر 1950 تا فوریه 1952 و می 1953 تا ژوئن 1954) در میان قبائل بدوی زامبیا به سر برده بود، تجارب خویش از زندگی و مناسک آیینی آنها را مبنای نظریه های بدیعی قرار داد که در باب دین و آیین و ماهیت آنها مطرح کرد. دیدگاه های او درباره نمادها و قدرت آیین در تغییر موقعیت های اجتماعی و تحلیل های عمیق و روان شناختی اش در این زمینه، توجه بسیاری از دانشمندان پس از او را جلب کرد. اگرچه، بنا بر تصریح خود ترنر، در جوامع صنعتی امروز به ندرت می توان با آیین های اصیل مواجه شد، اما در بسیاری از مناطق و از جمله کشور ما مناسک دینی و آیین ها کماکان جزئی از زندگی مردم اند. آشنایی با دیدگاه های ترنر، که الهام بخش بسیاری از پژوهندگان این عرصه بوده است، گذشته از اینکه پنجره ای جدید بر روی محققان این حوزه می گشاید، شناخت ما را از میراثی که به خاطر روزمرگی و در دسترس بودن از ژرفا و ارزشش غافلیم ارتقا خواهد بخشید.